Erektil disfonksiyon (ED) veya halk arasında bilinen adıyla “ereksiyon sorunu”, erkeklerde cinsel ilişki için yeterli sertliği sağlayamama veya sürdürememe durumudur. Genellikle yaşla birlikte görülme sıklığı artsa da, yalnızca yaşlılık hastalığı değildir.
Genç yaşlarda da ortaya çıkabilir ve çoğu zaman altta yatan fiziksel, psikolojik ya da yaşam tarzı faktörleriyle ilişkilidir.
Ereksiyonun Fizyolojisi
Ereksiyon, beynin, sinirlerin, damarların ve hormonların koordineli çalışmasıyla gerçekleşir. Beyin cinsel uyarı aldığında penise giden sinirler aracılığıyla damarların genişlemesini sağlar, bu da kanın penise dolmasına yol açar. Bu mekanizmalardan birinde yaşanan aksaklık, sertleşme sorununa neden olabilir.
2. Ereksiyon Sorunlarının Başlama Yaşı
20’li Yaşlar
- Bu yaşlarda ereksiyon sorunu nadir görülür.
- Görülüyorsa genellikle psikolojik nedenlidir:
- Performans kaygısı
- Stres, depresyon veya anksiyete
- Aşırı pornografi kullanımı
- Düzensiz uyku veya madde kullanımı
Araştırmalar:
20–29 yaş aralığındaki erkeklerin %5–10’unda kalıcı veya geçici sertleşme problemi görülmüştür.
30’lu Yaşlar
- Bu dönemde yaşam tarzı alışkanlıkları ve erken damar hastalıkları etkili olmaya başlar.
- Fiziksel nedenler (yüksek tansiyon, diyabetin başlangıcı, sigara, obezite) etkisini göstermeye başlar.
- Aynı zamanda iş stresi, ilişki problemleri, ve uykusuzluk gibi psikolojik etkenler de rol oynar.
İstatistik:
30–39 yaş arası erkeklerin yaklaşık %15–20’sinde zaman zaman ereksiyon zorlukları yaşanır.
40’lı Yaşlar
- Bu yaşlarda ereksiyon sorunları daha belirgin hale gelir.
- Testosteron seviyelerinde azalma, damar elastikiyetinde bozulma ve metabolik sendrom gibi durumlar etkilidir.
- Çoğu erkekte “fizyolojik yaşlanma” etkileriyle birlikte cinsel performansta azalma başlar.
Araştırmalar:
40 yaş üzeri erkeklerin %40’ında ereksiyon sorunu görülmektedir (Massachusetts Male Aging Study).
50 Yaş ve Üzeri
- Ereksiyon sorunu görülme oranı %50–60’a kadar çıkar.
- Genellikle çoklu faktörler etkilidir: damar hastalıkları, sinir hasarı, prostat sorunları, kullanılan ilaçlar (örneğin tansiyon, depresyon ilaçları) ve testosteron eksikliği.
- Bu dönemde sağlıklı yaşam alışkanlıkları büyük fark yaratabilir.
Ereksiyon Sorunlarının Başlıca Nedenleri
Fiziksel Nedenler
- Damar tıkanıklığı (ateroskleroz)
- Yüksek tansiyon
- Diyabet
- Hormon dengesizlikleri (özellikle düşük testosteron)
- Nörolojik hastalıklar (Parkinson, MS vb.)
- Alkol ve sigara kullanımı
Psikolojik Nedenler
- Anksiyete ve stres
- Performans kaygısı
- Partnerle iletişim problemleri
- Depresyon
- Aşırı pornografi veya mastürbasyon bağımlılığı
Yaşam Tarzı Faktörleri
- Hareketsiz yaşam
- Obezite
- Düzensiz uyku
- Aşırı alkol
- Uyku apnesi
- Yetersiz beslenme
Ereksiyon Sorunlarını Önlemek İçin Ne Yapılabilir?
- Düzenli egzersiz: Kan dolaşımını artırır, testosteronu dengeler.
- Sağlıklı beslenme: Akdeniz tipi diyet (zeytinyağı, balık, sebze, tam tahıl) damar sağlığını korur.
- Sigara ve alkolü sınırlama: Damar elastikiyetini korur.
- Stres yönetimi: Meditasyon, nefes egzersizleri veya terapi yararlıdır.
- Düzenli uyku: Testosteron üretimi gece gerçekleşir.
- Tıbbi kontrol: Diyabet, tansiyon veya kolesterol gibi hastalıklar erken evrede saptanmalıdır.
Ne Zaman Doktora Başvurmalı?
Aşağıdaki durumlarda bir üroloji veya androloji uzmanına başvurmak gerekir:
- Sertleşme sorunu 3 aydan uzun sürüyorsa
- Sabah ereksiyonları kaybolduysa
- Cinsel isteksizlik eşlik ediyorsa
- Tansiyon, diyabet veya kalp hastalığı varsa
- Kullanılan ilaçların yan etkisinden şüpheleniliyorsa
Ereksiyon sorunları yaşlanmanın kaçınılmaz bir sonucu değildir, ancak yaş ilerledikçe risk artar. 20’li yaşlarda psikolojik, 40’lardan sonra ise çoğunlukla fiziksel nedenler ön plana çıkar.
Dengeli beslenme, egzersiz, stres kontrolü ve düzenli sağlık kontrolleriyle erektil fonksiyon uzun yıllar korunabilir.
Op.Dr. Taner ÇAVUMİRZA
ÜROLOJİ/ ANDROLOJİ UZMANI
WhatsApp