PENİS KANSERİ
Penis Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavileri
Penis kanseri, erkek cinsel organı olan peniste gelişen nadir ancak ciddi bir kanser türüdür. Genellikle penisin cilt dokusunu oluşturan hücrelerde başlar ve çoğu zaman skuamöz hücreli karsinom olarak adlandırılan bir formda görülür.
Hastalığın erken evrelerinde yalnızca cilt yüzeyinde sınırlı kalabilir, ancak ilerleyen dönemlerde derin dokulara, lenf bezlerine ve diğer organlara yayılabilir.
Penis kanseri genellikle 40 yaş üzeri erkeklerde görülür. Ancak hijyen yetersizliği, sünnetsiz olma, HPV enfeksiyonu veya sigara kullanımı gibi risk faktörleri bulunan kişilerde daha erken yaşlarda da gelişebilir.
Penis Kanseri Nasıl Oluşur?
Penis kanseri, penisteki cilt hücrelerinin DNA’sında meydana gelen değişikliklerle (mutasyonlarla) oluşur. Bu değişiklikler hücrelerin kontrolsüz şekilde büyüyüp çoğalmasına neden olur. Zamanla bu anormal hücreler tümör oluşturur ve çevre dokulara zarar verir.
Bu süreç genellikle penisin baş kısmında (glans) veya sünnet derisinde (prepisyum) başlar. Başlangıçta küçük bir yara, kızarıklık veya kabuklanma şeklinde görülse de, zamanla açık yaraya veya kitleye dönüşebilir.
Penis Kanseri Belirtileri
Penis kanseri belirtileri, erken dönemde fark edildiğinde tedavi başarı oranı oldukça yüksektir. Ancak utanma, ihmal veya farkındalık eksikliği nedeniyle birçok hasta geç dönemde başvurur.
En sık görülen belirtiler şunlardır:
- Peniste yara veya kabuklanma: Genellikle ağrısızdır, ancak zamanla kanayabilir veya akıntı yapabilir.
- Penis ucunda kızarıklık, renk değişikliği veya kalınlaşma
- Peniste veya sünnet derisinde kötü kokulu akıntı
- Peniste ağrı veya hassasiyet
- Sünnet derisinin geri çekilememesi (özellikle fimozis durumunda)
- Kasık bölgesinde şişlik veya lenf bezi büyümesi
- İleri evrelerde idrar yapmada zorluk veya peniste şekil bozukluğu
Bu belirtiler her zaman kanser anlamına gelmese de, birkaç haftadan uzun süren lezyonlar mutlaka bir üroloji uzmanı tarafından değerlendirilmelidir.
Penis Kanseri Nedenleri ve Risk Faktörleri
Penis kanseri nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı faktörlerin riski artırdığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır:
- İnsan Papilloma Virüsü (HPV) Enfeksiyonu
Penis kanseri vakalarının büyük bir kısmı HPV virüsü ile ilişkilidir. Bu virüs cinsel yolla bulaşır ve özellikle uzun süreli enfeksiyon durumlarında hücrelerde kansere yol açabilir.
- Kötü Hijyen ve Sünnetsizlik
Sünnetsiz erkeklerde sünnet derisi altında smegma birikimi olur. Bu madde zamanla bakterilerin üremesine ve kronik iltihaplara yol açar. Hijyenin yetersiz olması penis kanseri riskini ciddi şekilde artırır.
- Sigara Kullanımı
Sigara içen erkeklerde, vücuda giren toksik maddeler DNA hasarına neden olarak kanser gelişimini tetikler.
- Kronik Enfeksiyonlar ve Tahriş
Sürekli irritasyon, inflamasyon veya tekrarlayan enfeksiyonlar (örneğin balanitis) peniste hücre hasarına neden olabilir.
- Bağışıklık Sistemi Zayıflığı
Organ nakli veya HIV enfeksiyonu gibi durumlarda bağışıklık sistemi baskılanır. Bu da vücudun anormal hücrelerle savaşma kapasitesini azaltır.
Penis Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Tanı süreci genellikle fizik muayene ile başlar. Doktor, penisteki yara, kitle veya renk değişikliğini değerlendirir.
Kesin tanı için şu testler uygulanabilir:
- Biyopsi: Şüpheli bölgeden küçük bir doku örneği alınarak mikroskop altında incelenir.
- Ultrason, BT veya MR: Kanserin penisin derin dokularına veya lenf bezlerine yayılıp yayılmadığını belirlemek için kullanılır.
- Lenf nodu incelemesi: Kasık bölgesindeki lenf bezlerinde büyüme varsa, kanser hücresi olup olmadığı araştırılır.
Penis Kanseri Tedavisi
Penis kanseri tedavisi, tümörün büyüklüğüne, evresine ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişir. Amaç hem kanseri tamamen ortadan kaldırmak hem de organ fonksiyonlarını korumaktır.
- Cerrahi Tedavi
- Lokal Eksizyon: Küçük ve yüzeysel tümörlerde yalnızca kanserli bölge alınır.
- Parsiyel veya Total Penektomi: Kanser ileri düzeydeyse, penisin bir kısmı (parsiyel) veya tamamı (total) alınabilir.
- Lenf Bezi Ameliyatı: Kanser hücreleri lenf bezlerine yayılmışsa, kasık bölgesindeki lenf düğümleri çıkarılır.
- Lazer ve Kriyoterapi
Erken evrelerde kanserli hücreler lazerle yakılabilir veya dondurularak (kriyoterapi) yok edilebilir.
- Radyoterapi
Radyoterapi, cerrahiye uygun olmayan hastalarda veya ameliyat sonrası kalan kanser hücrelerini yok etmek için kullanılır.
- Kemoterapi
İleri evre veya yayılmış tümörlerde ilaç tedavisi uygulanır. Kemoterapi, tümörün küçülmesine veya yayılımın durmasına yardımcı olabilir.
Penis Kanserinden Korunma Yolları
- HPV aşısı yaptırın: HPV enfeksiyonuna karşı koruma sağlar.
- Kişisel hijyene özen gösterin: Günlük genital temizlik çok önemlidir.
- Sigara içmeyin: Kanser riskini önemli ölçüde azaltır.
- Düzenli doktor kontrolü: Özellikle sünnetsiz erkeklerde erken muayene hayat kurtarıcı olabilir.
- Korunmasız cinsel ilişkiden kaçının: HPV ve diğer enfeksiyonlara karşı en etkili korunma yöntemidir.
Penis kanseri, erken dönemde fark edildiğinde tedavi edilebilir bir hastalıktır. Ancak utanma veya ihmal nedeniyle geç tanı konulması, tedavi sürecini zorlaştırabilir.
Peniste geçmeyen yara, kızarıklık, akıntı veya kitle fark edildiğinde vakit kaybetmeden bir üroloji uzmanına başvurulmalıdır.
Op.Dr. Taner ÇAVUMİRZA
ÜROLOJİ/ ANDROLOJİ UZMANI
