GONORE – BEL SOĞUKLUĞU
Halk arasında bel soğukluğu diye tarif edilen durum aslında Neisseria gonorrhoea denilen bakterinin yol açtığı, cinsel yolla geçiş gösteren bir enfeksiyöz bir hastalıktır. Gelişmiş ülkelerde gonere, klamidyanın neden olduğu nongonokoksik üretli olgulardan sonra ikinci sıklıkta görülen seksüel geçişli hastalıktır. Erkeklerde şikayetler başladığı anda tedavisi yapıldığında sonrasında oluşacak ciddi komplikasyonlar engellenmekte ve diğer kişilere yayılımı engellenmektedir. Kadınlarda ise erken dönemde enfeksiyon sıklıkla bulgu vermediği için erken dönemde tedavi yapılamadığından diğer partnerlere bulaştırıcılık devam etmektedir.
Neden: Neisseria gonorrhoeae bakterisinin, insan ürogenital sistemini enfekte etmesine bağlı olarak; halk arasında bel soğuklu olarak tarif edilen cinsel temas, nadiren de olsa kontamine nesneler aracılığla bulaşan bir halk sağlığı sorunudur. Enfekte olmuş bir erkeğin, bir kadına korunmasız cinsel ilişki sonrasında bulaştırıcılık oranı % 50-70 iken, enfekte olmuş bir kadının, bir erkeğe korunmasız cinsel ilişkiyle bulaştırıcılık oranı yaklaşık %20 dolayındadır. Neredeyse insanlık tarihi kadar eski olan bu hastalık, M.Ö. 4-5. Yüzyıla kadar uzandığı bilinmektedir.
Belirtiler: Kadınlarda bazen hiç bir şikayet olmadığı gibi sadece taşıyıcılık olabilir. Bazı kadınlarda vajinal akıntı, idrar yaparken ağrı ve pelvik ağrı olabilir. Erkeklerde ise sarı-yeşilimtırak akıntı çok tipiktir. İdrar yaparken ağrı ve testis ağrısı bazen eşlik edebilir. Çok nadiren ise oral mukozada tutuluma bağlı olarak farenjit benzeri şikayetlerde gelişebilir.
Tedavi: Gonore tedavisinde tek doz alınan siprofloksasin, oflaksasin, enoksasin, norflaksasin, seftriakson, spektinomisin gibi antibiyotikler kolayca şifa sağlanır. Ancak ülkemizde çok reçetesiz ve bilinçsizce antibiyotik kullanımına bağlı olarak direnç gelişmiştir. Aynı zamanda chlamidya birlikteliğini düşünerek kombine bir antibiyotik tedavisi protokolünü bir hafta boyunca kullanımını önermekteyim. Tabiî ki aynı zamanda eş zamanlı partner tedavisi ve süreç boyunca korunmalı cinsel ilişkide çok önemlidir.
Korunma ve Tarama testleri:
- Koruyucu önlemler arasında düzenli testler, prezervatif kullanımı ve cinsel partnerlerin durumu hakkında bilgi edinilmesi bulunur.
- Cinsel sağlık eğitimleri ve bilgilendirme, CYBH’lerin yayılmasını önlemek için önemlidir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar, erken teşhis ve tedavi ile yönetilebilir. Bu nedenle, riskli cinsel davranışlardan kaçınmak ve düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak hayati öneme sahiptir.
