CİNSEL SAĞLIK

Klamidya Nedir?

Klamidya, Chlamydia trachomatis adlı bakterinin neden olduğu bir enfeksiyondur.
Genellikle cinsel temas yoluyla bulaşır:

• Vajinal ilişki
• Anal ilişki
• Oral seks

Ayrıca enfekte annenin doğum sırasında bebeğe geçmesi de mümkündür.

Klamidya Nasıl Bulaşır?

Klamidya bakterisi korumasız cinsel temasla bulaşır. Bulaşma yolları:

• Enfekte partner ile vajinal/anal/oral seks
• Enfekte genital salgılarla temas
• Doğum sırasında anneden bebeğe geçiş

Dikkat: Klamidya, bazen belirti vermediği için kişi enfekte olduğunu bilmeden partnerlerine bulaştırabilir.

Klamidya Belirtileri

Klamidya hastalarının yaklaşık %70’i kadınlarda, %50’si erkeklerde belirti göstermez. Bu nedenle “sessiz enfeksiyon” olarak da geçer.

Kadınlarda Belirtiler

• Anormal vajinal akıntı
• İdrar yaparken yanma
• Alt karın ağrısı
• Cinsel ilişki sırasında ağrı
• Ara kanama veya adet düzensizliği
• Anal enfeksiyonda akıntı ve ağrı

Erkeklerde Belirtiler

• Penisten berrak veya sarı akıntı
• İdrar yaparken yanma
• Testislerde ağrı veya şişme
• Anal bölgede kaşıntı, akıntı

Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Klamidya tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara yol açabilir:

Kadınlarda

• Pelvik inflamatuar hastalık (PID)
• Tüplerin tıkanması → kısırlık
• Dış gebelik riski
• Kronik kasık ağrısı

Erkeklerde

• Epididimit (testis iltihabı)
• Kısırlık riski
• Üretrada hasar

Klamidya Tanısı Nasıl Konur?

En güvenilir tanı yöntemleri:

• NAAT testi (idrar veya sürüntü örneği)
• Üretra, vajina, serviks veya rektumdan alınan örnek

Tanı basit ve hızlıdır; çoğu zaman idrar testi bile yeterlidir.

Klamidya Tedavisi

Klamidya antibiyotiklerle tamamen tedavi edilebilir bir enfeksiyondur.

Yaygın tedavi seçenekleri:

• Doksisiklin (ilk tercih)
• Azitromisin
• Tetrasiklin veya diğer alternatifler

Tedavi sırasında dikkat edilmesi gerekenler:

• Partnerler birlikte tedavi edilmelidir.
• 7 gün boyunca cinsel ilişkiye ara verilmelidir.
• Tedavi bitiminden 3 ay sonra kontrol testi önerilir.

Klamidyadan Korunma Yolları

• Cinsel ilişkide kondom kullanmak
• Tek eşlilik veya partner sayısını azaltmak
• Düzenli CYBE taramaları
• Belirti olmasa bile riskli temas sonrası test yaptırmak
• Partnerle açık iletişim kurmak

Klamidya Hakkında Az Bilinen Gerçekler

1. Klamidya göz enfeksiyonu yapabilir (trahom)

Chlamydia trachomatis’in bazı türleri, dünya genelinde körlüğe yol açabilen trahom hastalığına neden olur. Bu, cinsel temas değil; kirli su ve hijyen eksikliği ile bulaşır.

2. Belirti olmaması bulaştırıcılığı artırır

Klamidya vakalarının büyük kısmı belirtisiz olduğu için kişi enfekte olduğunu bilmez. Bu nedenle hastalık toplumda sessizce yayılır.

3. Genç yaş grubunda çok daha yaygın

15–24 yaş arası gençlerde, özellikle korunmasız ilişki sıklığı nedeniyle klamidya görülme oranı diğer yaş gruplarından daha yüksektir.

4. Kadınlarda daha tehlikeli

Kadın üreme organlarının anatomisi gereği enfeksiyon daha hızlı ilerler ve tedavisiz kalırsa PID ve kısırlık riski erkeklerden daha yüksektir.

5. En basit test idrar testidir

Klamidya tanısı için bazen yalnızca ilk gelen idrardan bir örnek alınması yeterlidir. Anneden alınan basit vajinal sürüntü örnekleri de oldukça güvenilirdir.

6. Kondom kullanımı bulaştırmayı %70–90 oranında azaltır

%100 koruma olmasa da düzenli kondom kullanımı çok güçlü bir koruyucudur.

7. Tedaviden sonra yeniden bulaşma sık görülür

Klamidya geçirenlerin, tedaviden sonraki 3–6 ay içinde yeniden enfekte olma olasılığı yüksektir. Bu nedenle partner tedavisi ve kontrol testi çok önemlidir.

8. Kısırlık, sinsi bir şekilde yıllar sonra bile ortaya çıkabilir

Kadınlarda tüplerin hafif hasar görmesi bile yıllar sonra fertilite sorunlarına yol açabilir — bu yüzden “belirtisiz enfeksiyon” son derece tehlikelidir.

Klamidya, erken tanı ve tedavi ile tamamen iyileştirilebilen fakat belirtileri sinsi olan bir enfeksiyondur. Düzenli tarama, güvenli seks ve eğitim, bu hastalığın yayılımını azaltmanın en etkili yollarıdır.

Op.Dr. Taner ÇAVUMİRZA

ÜROLOJİ/ ANDROLOJİ UZMANI