Seks Bağımlılığı (Hiperseksüalite) Nedir?
Seks bağımlılığı, kontrolsüz bir şekilde artmış cinsel dürtülerle karakterize edilen bir durumdur. Bu durum, kişinin sürekli olarak seks düşüncesiyle meşgul olması, mastürbasyon yapması veya cinsel eylemler gerçekleştirmesi ile tanımlanır. Seks bağımlılığı, kişinin cinsel dürtülerini kontrol edememesi ve bu durumun hayatının diğer alanlarına zarar vermesiyle belirginleşir.
SEKS BAĞIMLILIĞI BELİRTİLERİ
- Sürekli Cinsel Düşünceler: Kişi, sürekli olarak cinsel düşüncelerle meşguldür.
- Cinsel Eylemler: Günde 5 ile 15 arasında cinsel eylem gerçekleştirme ihtiyacı hissedilir.
- Yaşamda Sorunlar: Cinsel dürtüler, sosyal ve iş yaşamında ciddi sorunlara yol açar.
- Cinsel Aktivite: Cinsel eylemler sırasında tatmin ya da orgazm genellikle yaşanmaz; bunun yerine cinsel dürtüleri artırmak için çeşitli görsel materyaller ve internet siteleri kullanılır.
- Duygusal Yakınlık Eksikliği: İlişki yaşadığı kişilerle duygusal bağ kurmaktan kaçınır.
- Bağımlılığı Kabul Etmeme: Seks bağımlısı kişi genellikle bağımlı olduğunu kabul etmez ve çeşitli savunma mekanizmaları geliştirir.
- Suçluluk ve Utanma: Cinsel eylemler sonrası suçluluk ve utanma duyguları yaşar.
NEDENLERİ
- Erken Yaşta Cinsel Yaşantı: Erken yaşta cinsel yaşantıya başlama ve cinsel istismar, bağımlılığa yatkınlığı artırabilir.
- Aile Dinamikleri: Cinsel mahremiyetin sağlanmadığı aile ortamları ve hiperseksüel aile bireyleri etkili olabilir.
- Hormonal Faktörler: Testosteron veya östrojen seviyelerinin yüksek olması da etkili olabilir.
- Kişilik Bozuklukları: Bipolar ve narsistik kişilik bozuklukları, seks bağımlılığının görülme oranını artırabilir.
SEKS BAĞIMLILIĞI TANISI
Seks bağımlılığının tanısı genellikle şu kriterlere dayanır:
- Sürekli Cinsel Dürtüler: 6 aydan uzun süre boyunca günde 5 ila 15 cinsel eylem gerçekleştirme.
- Yaşam Kalitesinde Bozulma: Sosyal ve iş yaşamında ciddi sorunlar yaşanması.
- Cinsel Tatminsizlik: Cinsel eylemler sırasında yeterli tatmin ve orgazmın yaşanmaması.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
- Kabul Süreci: Bağımlı kişinin önce kendisinin bağımlı olduğunu kabul etmesi gereklidir. Bu kabul olmadan tedavi süreci başlayamaz.
- İlaç Tedavisi:
- Antidepresanlar ve Anksiyolitikler: Cinsel dürtüleri kontrol etmeye yardımcı olabilir.
- Hormon Baskılayıcı İlaçlar: Gerektiğinde hormon seviyelerini düzenlemek için kullanılabilir.
- Psikoterapi:
- Davranışçı Terapi: Cinsel dürtülerin yönetilmesine yardımcı olabilir.
- Psikodinamik Terapi: Cinsel bağımlılığın altında yatan psikolojik faktörlerin ele alınmasını sağlar.
- Grup Terapisi: Benzer sorunları yaşayan bireylerle deneyim paylaşımı yapılabilir.
- Evlilik ve Çift Terapisi: Çiftlerin bu durumu birlikte ele alması ve çözüm üretmesi desteklenir.
- Uzun Süreli Tedavi Planlaması: Tedavi süreci genellikle uzun ve karmaşıktır. Çoğu durumda en az 6 aylık bir tedavi süreci gereklidir. Ülkemizde henüz yataklı bir servis mevcut değildir, ancak destek ve tedavi almak için özel terapistlerle görüşmek faydalı olabilir.
- Psikoterapi ve Cinsel Eğitim: Cinsel eğitim ve terapilerle bireyin sağlıklı cinsel davranışlar geliştirmesi teşvik edilir.
SONUÇ
Seks bağımlılığı ciddi bir sorun olup, hem bireysel hem de sosyal yaşamı etkiler. Etkili bir tedavi süreci, genellikle multidisipliner bir yaklaşımı gerektirir ve bireyin destek alması kritik öneme sahiptir.
