Trikomoniyazis
Trikomoniyaz Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi
Trikomoniyaz, Trichomonas vaginalis adlı tek hücreli bir parazitin neden olduğu, cinsel yolla bulaşan (CYBH) yaygın bir enfeksiyondur. Hem kadınları hem de erkekleri etkileyebilir; ancak kadınlarda daha sık belirti verir. Dünya genelinde milyonlarca kişiyi etkileyen bu enfeksiyon, tedavisi kolay olmasına rağmen fark edilmeyip uzun süre devam ederse komplikasyonlara yol açabilir.
Trikomoniyaz tedavi edilebilir bir enfeksiyondur ve erken müdahale ile tamamen ortadan kaldırılabilir.
Trikomoniyaz Nedir?
Trikomoniyaz, bir bakteri veya virüs değil, tek hücreli bir protozoon parazit olan Trichomonas vaginalis tarafından oluşturulur. Bu parazit genellikle:
- Kadınlarda: Vajina ve idrar kanalını
- Erkeklerde: Üretra (idrar kanalı)
enfekte eder.
Enfeksiyon çoğu zaman belirti vermese bile, özellikle kadınlarda vajinal semptomlar görülebilir. Erkeklerde ise çoğu vaka asemptomatik seyreder.
Trikomoniyaz Belirtileri
Belirtiler kadın ve erkeklerde birbirinden farklı olabilir. Enfeksiyonun ortaya çıkması genellikle 5–28 gün arasında sürer.
Kadınlarda Belirtiler
Kadınlarda belirti görülme olasılığı erkeklere göre çok daha yüksektir.
En sık görülen belirtiler:
- Kötü kokulu, köpüklü veya sarı-yeşil vajinal akıntı
- Vajinada yanma veya tahriş
- Kaşıntı
- Cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni)
- İdrar yaparken yanma
- Vajinal kızarıklık ve hassasiyet
- Alt karında hafif ağrı
- Kötü kokunun artması (özellikle balık kokusu)
Belirtiler adet döneminde ya da ilişki sonrasında şiddetlenebilir.
Erkeklerde Belirtiler
Erkeklerde çoğu kez belirti yoktur. Belirti olduğunda:
- Penisten berrak veya beyaz akıntı
- İdrar yaparken yanma
- Üretrada kaşıntı veya tahriş
- Nadiren prostat bölgesinde huzursuzluk
Şikayetler hafif olduğu için çoğu erkek enfeksiyonun farkına varmaz ve bulaştırıcı olabilir.
Trikomoniyazın Nedenleri ve Bulaşma Yolları
Trikomoniyaz bir cinsel temas enfeksiyonudur ve parazitin doğrudan genital bölgeden karşı tarafa geçmesiyle bulaşır.
En yaygın bulaşma yolları:
- Korunmasız vajinal cinsel ilişki
- Enfekte kişinin genital bölgesiyle temas
- Çok eşlilik veya partner değişiminin sık olması
- Parazitle kontamine olmuş genital bölgelerin temas etmesi
Not: Parazit dış ortamda uzun süre yaşayamadığı için tuvalet, havlu, klozet veya günlük temaslarla bulaşma son derece nadirdir.
Trikomoniyaz Risk Faktörleri
Bazı kişilerde enfeksiyon riski daha yüksektir:
- Birden fazla cinsel partner
- Korunmasız cinsel ilişki
- Daha önce CYBH öyküsü
- Kadın olmak (belirti gösterme duyarlılığı daha yüksek)
- Vajinal flora dengesinin bozulması
Trikomoniyaz Tanısı
Tanı genellikle:
- Vajinal swab testi (kadınlarda)
- Üretra swab testi veya idrar testi (erkeklerde)
ile konur. Mikroskobik inceleme, kültür testleri veya DNA testleri ile parazitin varlığı tespit edilir.
Kadınların jinekolojik muayene sırasında; erkeklerin ise üroloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi tanı için önemlidir.
Trikomoniyaz Tedavisi
Trikomoniyaz kolayca tedavi edilebilir bir enfeksiyondur. Temel tedavi antibiyotik ilaçlardır.
- Antibiyotik Tedavisi
En sık kullanılan ilaçlar:
- Metronidazol
- Tinidazol
Bu ilaçlar tek doz şeklinde veya birkaç günlük kür olarak verilebilir. Tedavinin başarı oranı oldukça yüksektir.
- Partner Tedavisi
Tedavinin en önemli aşamalarından biri partnerlerin de eş zamanlı tedavi edilmesidir. Aksi takdirde, kişi iyileşse bile tekrar enfekte olabilir (ping-pong enfeksiyonu).
- Tedavi Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Tedavi bitene kadar cinsel ilişkiye ara verilmelidir.
- Metronidazol kullanırken alkol tüketilmemelidir (şiddetli mide bulantısı ve baş ağrısına neden olabilir).
- Belirtiler geçse bile ilaç mutlaka tamamlanmalıdır.
- 3 ay sonra yeniden test yapılması önerilir (yeniden bulaşmayı önlemek için).
Trikomoniyaz Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Tedavi edilmeyen trikomoniyaz şu komplikasyonlara yol açabilir:
- Kronik vajinal enfeksiyon
- Pelvik inflamatuar hastalık riski (kadınlarda)
- Gebelikte erken doğum ve düşük doğum ağırlığı
- HIV bulaşma riskinin artması
- Erkeklerde prostat enfeksiyonu
Bu nedenle erken teşhis ve tedavi hayati önem taşır.
Trikomoniyazdan Korunma Yolları
- Prezervatif kullanımı
- Tek eşlilik ve partner sayısını sınırlama
- Düzenli CYBH taramaları
- Hijyen kurallarına dikkat
- Belirti olduğunda gecikmeden doktora başvurma
Trikomoniyaz, cinsel yolla bulaşan yaygın ve tedavi edilebilir bir enfeksiyondur. Kadınlarda belirti verme olasılığı daha yüksek olsa da, erkekler de enfeksiyonu taşıyıp bulaştırabilir. Erken tanı ve doğru antibiyotik tedavisi ile hastalık tamamen ortadan kaldırılabilir. Partnerlerin birlikte tedavi edilmesi ve koruyucu önlemlerin uygulanması, enfeksiyonun tekrarını ve yayılmasını engeller.
Op.Dr. Taner ÇAVUMİRZA
ÜROLOJİ/ ANDROLOJİ UZMANI
WhatsApp