İdrar yapma sürecinde zorluk, kesik kesik işeme veya idrar akışında zayıflama birçok hastalığın belirtisi olabilir. Bu sorunların tanısında kullanılan en temel yöntemlerden biri Üroflowmetri, yani işeme testidir.
Üroflowmetri, idrar akış hızını ve mesane boşaltımını ölçerek alt üriner sistemle ilgili önemli ipuçları verir.
Üroflowmetri Nedir?
Üroflowmetri, kişinin idrarını yaparken akış hızını, miktarını ve işeme süresini bilgisayar destekli bir cihazla ölçen non-invaziv (vücuda giriş yapılmayan) bir testtir.
Testin temel amaçları:
- İdrar yolundaki tıkanıklıkları belirlemek
- Mesane kaslarının fonksiyonunu değerlendirmek
- Prostat büyümesi, idrar yolu darlığı, nörojen mesane gibi durumların tanısına yardımcı olmak
Üroflowmetri Nasıl Yapılır?
- Hazırlık
- Test için hastanın mesanesinin dolu olması gerekir.
- İşlem öncesi hastadan yeterli miktarda sıvı içmesi istenir.
- Testin Uygulanışı
- Hasta, özel bir üroflowmetri cihazına bağlı tuvalete idrarını yapar.
- Cihaz, işeme süresince idrarın miktarını ve akış hızını grafiksel olarak kaydeder.
- Sonuçların Değerlendirilmesi
- Testten elde edilen grafik, bir bilgisayar ekranında dalga şeklinde görüntülenir.
- Akış hızı (ml/sn), toplam idrar hacmi ve işeme süresi gibi parametreler incelenir.
Üroflowmetri ile Ölçülen Parametreler
- Qmax (Maksimum Akış Hızı): İdrarın en hızlı aktığı andaki değer.
- Qave (Ortalama Akış Hızı): Tüm işeme süresindeki ortalama hız.
- Voided Volume (İdrar Hacmi): İşeme sırasında boşaltılan toplam idrar miktarı.
- Time to Max Flow: En yüksek akış hızına ulaşmak için geçen süre.
- Flow Curve (Akış Eğrisi): Normalde çan eğrisi şeklindedir; düzensizlikler patolojilere işaret eder.
Normal ve Anormal Değerler
- Normal Qmax: Erkeklerde genellikle ≥15 ml/sn, kadınlarda ≥20 ml/sn’dir.
- Düşük Qmax: Prostat büyümesi, üretra darlığı veya mesane kas zayıflığını düşündürebilir.
- Kesik Kesik Akış: Nörojen mesane veya idrar yolu tıkanıklığına işaret edebilir.
- Yüksek Akış (nadiren): Aşırı aktif mesane bulgusu olabilir.
Üroflowmetri Hangi Durumlarda Yapılır?
- Sık idrara çıkma, zorlanarak işeme
- İdrar akışında zayıflama veya kesilme
- Mesaneyi tam boşaltamama hissi
- Prostat büyümesi şüphesi
- Üretra darlıkları
- Nörojen mesane (sinirsel mesane sorunları)
- Çocuklarda işeme bozukluklarının araştırılması
Testin Avantajları
- Non-invazivdir (ağrısız ve girişimsel değildir).
- Hızlıdır (işeme süresi kadar sürer).
- Tekrar edilebilir.
- Hastalığın tanısında yol gösterici bilgiler sağlar.
Testin Sınırlılıkları
- Tek başına kesin tanı koydurmaz, sadece ipucu verir.
- Sonuçlar, hastanın mesane doluluk derecesine ve test sırasındaki psikolojik durumuna bağlı olarak değişebilir.
- Daha ileri tanı için ürodinami gibi ek testlere gerek duyulabilir.
Üroflowmetri, basit ve ağrısız bir test olmasına rağmen alt üriner sistem hastalıklarının tanısında büyük önem taşır. Özellikle prostat büyümesi, idrar yolu darlıkları ve mesane kas problemlerinde ilk başvurulan yöntemlerden biridir. Ancak test sonuçları mutlaka uzman bir üroloji hekimi tarafından değerlendirilmelidir.
Op.Dr. Taner ÇAVUMİRZA
ÜROLOJİ/ ANDROLOJİ UZMANI
WhatsApp