Üretra Darlığı Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Üretra darlığı, idrarın mesaneden vücut dışına taşınmasını sağlayan kanalın (üretra) daralması veya tıkanması durumudur. Bu daralma, idrar akışını zorlaştırır ve zamanla idrar yapmada güçlük, ağrı, enfeksiyon ve hatta böbrek problemlerine yol açabilir.
Hem erkeklerde hem kadınlarda görülebilse de, üretra darlığı erkeklerde daha sık karşılaşılan bir sorundur. Bunun nedeni, erkek idrar kanalının daha uzun ve karmaşık bir yapıya sahip olmasıdır.
Üretra Darlığının Nedenleri
Üretra darlığı nedenleri farklı faktörlere bağlı olabilir. En yaygın sebepler şunlardır:
- Travma ve Yaralanmalar
Pelvik bölgeye alınan darbeler, trafik kazaları veya düşmeler sonucunda üretra hasar görebilir. Bu tür yaralanmalar, ilerleyen dönemde kanalın daralmasına neden olabilir.
- Enfeksiyonlar
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (özellikle gonore veya klamidya), üretra duvarında iltihaplanmaya ve sonrasında yara dokusu (skar) oluşumuna yol açabilir. Bu da kanalın daralmasına sebep olur.
- Cerrahi Müdahaleler veya Kateter Kullanımı
Mesane veya prostatla ilgili ameliyatlar, uzun süreli sonda (kateter) kullanımı üretra duvarında tahrişe neden olabilir. Bu durum da zamanla darlık gelişimine yol açar.
- Prostat Hastalıkları
Prostat büyümesi, prostatit (prostat iltihabı) veya prostat ameliyatları sonrasında da üretra darlığı görülebilir.
- Doğuştan (Konjenital) Nedenler
Nadir de olsa, bazı kişilerde doğuştan üretra darlığı bulunabilir. Bu durum genellikle çocukluk döneminde fark edilir.
Üretra Darlığı Belirtileri
Üretra darlığı, idrarın dışarı atılmasında zorluk oluşturduğu için idrar yapma alışkanlıklarında belirgin değişikliklerle kendini gösterir.
İşte üretra darlığı belirtileri arasında en sık görülenler:
- İnce veya zayıf idrar akışı: İdrar tazyiki azalır, idrar akışı bölünmüş veya kesik kesik hale gelir.
- İdrar yaparken zorlanma veya ağrı: Özellikle idrara başlarken yanma ve sızı hissedilebilir.
- Sık idrara çıkma veya acil idrara gitme hissi
- İdrar yaparken uzun süre bekleme veya kesik kesik boşaltım
- Tam boşalmama hissi: Mesane tam boşalmadığı için sık idrara çıkma ihtiyacı doğar.
- İdrarda kan (hematüri)
- İdrar yolu enfeksiyonları (sık tekrarlayan)
- İleri vakalarda idrarın hiç çıkmaması (tam tıkanma)
Belirtiler genellikle yavaş yavaş gelişir. Ancak darlığın ilerlemesi durumunda ani tıkanıklık yaşanabilir ve bu acil müdahale gerektiren bir durumdur.
Üretra Darlığı Nasıl Teşhis Edilir?
Üretra darlığının teşhisi, hastanın öyküsü ve şikâyetlerinin dikkatli değerlendirilmesiyle başlar. Daha sonra aşağıdaki tanı yöntemleri kullanılır:
- Fizik Muayene ve Öykü
Doktor, idrar akışındaki değişiklikleri ve geçmişte yaşanan travma, enfeksiyon veya cerrahi işlemleri sorgular.
- İdrar Tahlili ve Kültür
İdrarda enfeksiyon veya kan bulunup bulunmadığını belirlemek için yapılır.
- Üroflowmetri (İdrar Akım Hızı Testi)
Bu test, idrarın akış hızını ölçer. Düşük akış hızı, darlık belirtisi olabilir.
- Üretrografi (Röntgen Görüntüleme)
Üretraya kontrast madde verilerek röntgen çekilir ve daralmanın yeri ile uzunluğu belirlenir.
- Sistoskopi
İnce bir kamera yardımıyla üretra ve mesane doğrudan görüntülenir. Bu, kesin tanı için en güvenilir yöntemlerden biridir.
Üretra Darlığı Tedavisi
Üretra darlığı tedavisi, darlığın uzunluğuna, yerine ve nedenine göre planlanır. Tedavi seçenekleri arasında şunlar bulunur:
- Dilatasyon (Üretra Genişletme)
Darlık kısa ve hafifse, özel bujilerle (ince metal veya plastik çubuklar) kanalın genişletilmesi sağlanır. Ancak bu yöntem genellikle geçici çözümdür ve darlık tekrarlayabilir.
- Endoskopik Üretrotomi
Endoskopik yöntemle daralan bölge küçük bir kesiyle açılır. Bu işlem, kısa darlıklarda oldukça etkilidir.
- Cerrahi Onarım (Üretroplasti)
Uzun veya tekrarlayan darlıklarda açık cerrahi uygulanır. Darlık bölgesi çıkarılarak üretra yeniden onarılır. Bu, kalıcı çözüm sağlayan en etkili yöntemdir.
- Kateter veya Stent Uygulaması
Bazı durumlarda geçici olarak idrar akışını sağlamak amacıyla sonda veya stent takılabilir.
Üretra Darlığı Tedavisinden Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler
Tedavi sonrasında hastaların dikkat etmesi gereken bazı noktalar vardır:
- Bol sıvı tüketmek, idrar yollarının temiz kalmasına yardımcı olur.
- Doktorun önerdiği süre boyunca cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır.
- İdrar yapmada yeniden zorluk hissedilirse hemen doktora başvurulmalıdır.
- Düzenli kontrol muayeneleri aksatılmamalıdır.
Erken dönemde teşhis ve uygun tedavi ile üretra darlığı tamamen düzeltilebilir. Tedavi edilmezse, idrar yolu enfeksiyonu, mesane hasarı ve böbrek yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir.
Üretra Darlığından Korunma Yolları
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korunmak için prezervatif kullanın.
- Travmalardan kaçının; özellikle pelvik bölgeye gelen darbelerde dikkatli olun.
- Gereksiz sonda veya kateter kullanımından kaçının.
- İdrar yolu enfeksiyonlarını ihmal etmeyin, zamanında tedavi ettirin.
- Düzenli ürolojik kontroller yaptırın.
Üretra darlığı, idrar akışını ciddi şekilde etkileyen ve yaşam kalitesini düşüren bir durumdur. Ancak erken tanı ve uygun tedaviyle tamamen kontrol altına alınabilir.
İdrar yapmada zorlanma, idrarın zayıf akması veya sık enfeksiyon geçirme gibi belirtiler fark ettiğinizde bir üroloji uzmanına başvurmanız önemlidir.
Op.Dr. Taner ÇAVUMİRZA
ÜROLOJİ/ ANDROLOJİ UZMANI
SONUÇ
Üretra darlığı, erkeklerde önemli morbiditeye yol açan bir durumdur ve tedavisi kişiselleştirilmiş bir yaklaşım gerektirir. Stent kullanımının azaltılması ve daha etkili cerrahi tekniklerin geliştirilmesi ile tedavi başarı oranları artmıştır. Her hasta için en uygun tedavi, darlık segmentinin yerleşimine ve derecesine göre belirlenmelidir. 
WhatsApp